Funkcje kosztorysów budowlanych:
· Kosztorys jest uzasadnieniem ceny za usługę budowlaną.
· Kosztorys umożliwia planowanie kosztów inwestycji przez inwestora i wykonawców.
· Kosztorys jest technicznym uzupełnieniem dokumentacji projektowej zawierając szczegóły nie ujęte w projekcie technicznym.
· Kosztorys stanowi podstawę do rozliczeń podatkowych.
RODZAJE KOSZTORYSÓW
a)ze względu na stopień dokładności:
–wstępne (szacunkowe) sporządzane na etapie badania celowości i opłacalności inwestycji
–wskaźnikowe zestawienie kosztów (kosztorys generalny, zbiorcze zestawienie kosztów), sporządzany na etapie projektów koncepcyjnych. Służy do wyboru najlepszego wariantu
–kosztorys szczegółowy sporządzany na podstawie projektu technicznego jako element dokumentacji projektowej.
b) ze względu na cel
–kosztorys inwestorski; jest to kosztorys szczegółowy z dokładnym wyliczeniem wszystkich nakładów rzeczowych i cen
-kosztorys nakładczy (ślepy); jest to kosztorys szczegółowy z dokładnym wyliczeniem wszystkich nakładów, ale nie zawiera cen R, M, S. Służy do celów przetargowych.
-kosztorys ofertowy; sporządzają firmy startujące do przetargu wypełniając swoimi cenami kosztorys ślepy.
-kosztorys powykonawczy; to kosztorys , który sporządza wykonawca po zrealizowaniu zadania. Jest przeznaczony do rozliczeń z inwestorem lub do rozliczeń fiskalnych.
-kosztorys na roboty dodatkowe; sporządza się w sytuacji , kiedy zakres robót zmienił się w trakcje realizacji budowy. W przypadku zwiększenia zakresu robót lub dla wyceny tzw. zaniechań.
Kosztorys budowlany jest dokumentem umożliwiającym dokładne rozliczenie kosztów realizacji inwestycji budowlanej.
Kosztorysy budowlane w różnej formie, zakresie i stopniu szczegółowości sporządza się niemal na każdym etapie realizacji inwestycji budowlanej. Umożliwiają one zaoszczędzenie znacznej kwoty nakładów pieniężnych na wykonanie zadania budowlanego.
Rozliczenia pomiędzy Inwestorem a Wykonawcą przeprowadzone za pomocą kosztorysów opartych na dokładnych obmiarach wykonanych robót pozwalają zaoszczędzić nawet do kilkunastu procent kosztów budowy.
Kosztorysy pozwalają określić koszt wykonania poszczególnych etapów budowy (lub remontu), a także koszt wykonania różnych elementów składowych (fundamenty, ściany, stropy, dach, tynki itp.), co ma znaczenie przy wprowadzaniu przez inwestora zmian w trakcie prowadzenia prac.
Praktyka budowlana pokazuje, że nawet na dobrze przygotowanej budowie trudno jest uniknąć wprowadzania modyfikacji w stosunku do pierwotnej dokumentacji- Projektu Budowlanego.
Kosztorys umożliwia przeanalizowanie skutków finansowych różnych wariantów rozwiązań budowlanych, na każdym etapie budowy.
I. Podstawowe pojęcia i definicje związane z kosztorysowaniem
1. Przedmiar robót – opracowanie obejmujące zestawienie przewidywanych do wykonania robót w kolejności technologicznej ich wykonania wraz z ich opisem i/lub wskazaniem podstaw ustalających szczegółowy opis, wskazanie właściwych specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych (w przypadku zamówień publicznych) z wyliczeniem i zestawieniem ilości robót w ustalonych jednostkach przedmiarowych – sporządzony przed wykonaniem robót.
2. Obmiar robót – opracowanie obejmujące zestawienie robót (podobnie jak wyżej) sporządzone po wykonaniu robót – sporządzane na podstawie książki obmiarów.
3. Dane wyjściowe do kosztorysowania – uzgodnione w formie protokołu, między kosztorysantem a zamawiającym kosztorys dane techniczne, technologiczne i organizacyjne oraz inne niezbędne dane do kalkulacji kosztorysowej ustalenia dotyczące metody kalkulacji oraz podstaw ustalenia cen jednostkowych lub jednostkowych nakładów rzeczowych i podstaw wyceny kosztorysowej.
4. Specyfikacja techniczna wykonania i odbioru robót budowlanych- (STWiORB) – opracowanie obejmujące wymagania, co do sposobu wykonania robót, w tym między innymi: wymagania, co do materiałów, sprzętu, transportu, metody wykonania robót, odbioru robót, określenie zakresu prac, które powinny być uwzględnione w poszczególnych pozycjach przedmiarowych.
5. Katalog (np.Katalog Nakładów Rzeczowych) – publikacja określająca jednostkowe nakłady rzeczowe dla danego typu robót budowlanych.
6. Jednostkowe nakłady rzeczowe – nakłady rzeczowe czynników produkcji, czyli robocizny R, materiałów M oraz pracy sprzętu i środka transportu S.
7. Ceny jednostkowe czynników produkcji – stawki robocizny, ceny materiałów wraz kosztami zakupu oraz pracy sprzętu przyjmowane do kalkulacji kosztorysowej metodą szczegółową bez podatku VAT.
8. Koszty pośrednie – składnik kalkulacji kosztorysu, uwzględniający nieujmowane w kosztach bezpośrednich, (R, M, S) koszty zaliczane zgodnie z odrębnymi przepisami do kosztów uzyskania przychodu. Obejmują one przede wszystkim koszty ogólne budowy oraz koszty zarządu firmy budowlanej.